✅ نکات نگهداری چای
چگونه چای را به درستی نگهداری کنیم و آن را برای مدت طولانی تری تازه نگه داریم؟ آیا می دانستید که نحوه نگهداری چای می تواند بر عطر و طعم آن تأثیر بگذارد؟ این موضوع برای چای معمولی یا چای کیسه‌ای یا حتی برگ چای نیز صدق می‌کند.
چای به عنوان یکی از محبوب ترین نوشیدنی ها در جهان شناخته شده است. بیش از دو سوم جمعیت جهان از چای سیاه استفاده می کنند. برای هزاران سال چای هم به عنوان نوشیدنی و هم برای اهداف دارویی مصرف می گردید. اگر تا به حال یک چای قدیمی مورد علاقه خود را بعد از مدتی طولانی دوباره دم کرده باشید، حتما متوجه شده اید که عطر و طعم آن بسیار ضعیف شده است. این امر نتیجه ی نگهداری نامناسب چای در انبار است. برای آشنایی با بهترین روش نگهداری چای، چگونگی افزایش ماندگاری چای و مدت زمان ماندگاری چای در صورت نگهداری مناسب، این مقاله را مطالعه نمایید.
خوشبختانه، نحوه نگهداری مناسب چای کار پیچیده ای نیست و در هر خانه ای امکانات لازم برای این امر وجود دارد. این کار در دراز مدت باعث صرفه جویی در هزینه‌ها و استفاده ی بهینه از فواید این دمنوش متداول خواهد شد.
در این مقاله به 5 نکته مفید برای نگهداری درست چای خواهیم پرداخت.
آیا چای منقضی می شود؟
در ابتدا لازم است در خصوص مدت زمان نگهداری چای صحبت کنیم. چای مثل اکثر مواد غذایی با گذشت زمان و کهنه شدن، خواص درمانی و عطر و طعم خود را از دست خواهد داد. بنابراین در طول مدت دوساله ای که به عنوان تاریخ انقضای چای سیاه در نظر گرفته می شود، نگهداری آن در محل و ظروف مناسب باعث استفاده ی طولانی تری از فواید بی شمار آن می شود. البته ذکر این نکته ضروری است که چای، اگر به درستی نگهداری شود، به خودی خود فاسد نمی شود و اثر سوئی در سلامتی نخواهد داشت. فقط طراوت و تازگی طعم آن از دست خواهد رفت. نگهداری نامناسب باعث بوجود آمدن کپک یا بوی نامطلوب می شود. بهتر است برای مقاصد دیگری غیر از نوشیدن از آن استفاده شود که در ادامه در این مورد صحبت خواهیم کرد.
آیا نگهداری چای در فریزر کار درستی است؟
نگهداری چای خشک در فریزر نه تنها باعث حفظ طراوت آن نخواهد شد بلکه طعم طبیعی آن را از بین می برد.
ماندگاری چای
ماندگاری هر چای متفاوت است و بسته به عواملی مختلف مانند نوع و کیفیت آن متغیر خواهد بود. در مورد چای هایی که به درستی نگهداری شوند زمان انقضا برای چای سیاه بیش از دو سال است. برای چای سبز و چای سفید که کمترین ماندگاری را دارند حدود 6 ماه تا 1 سال است.
5 نکته برای نگهداری درست چای
چای اگر دور از اکسیژن، گرما، نور، بو و رطوبت باشد، ماندگاری بیشتری خواهد داشت. برای نگهداری درست چای نکات زیر را رعایت کنید تا بتوانید مدت زمان بیشتری از طعم تازه ی چای خود لذت ببرید
چای را در یک ظرف در بسته انبار کنید.
چای خشک هنگامی که در معرض هوا/اکسیژن قرار بگیرد، به اکسید شدن ادامه می دهد. این امر به شدت بر عطر و طعم چای و طراوت و تازگی آن تأثیر می گذارد. به عنوان مثال، در مورد چای سبز در صورتی که برای مدت طولانی در معرض هوا قرار گیرد، ممکن است رنگ سبز چای خشک شده به قهوه‌ای تغییر کند.
ظرف حلبی، انتخابی مناسب
بهترین راه برای سالم نگه داشتن چای در یک ظرف حلبی یا مات، با درب هواگیر، در انبار یا کابینت خشک است. کانینگهام، مشاور و محقق حوزه چای و قهوه و سایر دمنوش ها، می‌گوید صرف نظر از اینکه از چه نوع چایی استفاده می کنید، طرز نگهداری تاثیر مهمی در ماندگاری طعم و عطر چای خواهد داشت. چای باید در یک ظرف در بسته نگهداری شود که می تواند از شیشه، فلز، قلع یا سرامیک ساخته شود. همه انتخاب ها مورد تایید هستند. اما نباید از پلاستیک استفاده کنید. پلاستیک تمایل به جذب بو دارد. اگر شیشه را انتخاب می کنید، مطمئن شوید که مات یا تیره رنگ است تا نور به محتویات آن نفوذ نکند. نور خورشید می تواند به کیفیت چای آسیب برساند.
بنابراین، برای انبار طولانی مدت، همیشه چای خشک را در ظروف دربسته با دری کاملا کیپ یا کیسه قابل آب بندی مجدد نگه دارید. نگه داشتن چای در کیسه، چون امکان خارج کردن کامل هوا را به ما می دهد، در صورت سیل شدن دوباره می تواند روش مناسبی باشد. فقط باید مطمئن شویم که کیسه ها چند لایه با یک لایه داخلی فویل یا گلاسین (ماده ای شبیه به کاغذ موم) با زیپ های پلاستیکی قابل آب بندی هستند.
بهترین ظروف برای حفظ خواص چای
سرامیک های لعاب دار، فلزات غیر واکنشی، و پلاستیک های مات و غیرقابل شستشو، همگی مواد بسته بندی عالی را می سازند. بسته بندی چوبی ممکن است گزینه ای قابل قبولی باشد. اما توجه داشته باشید که بسیاری از ظروف چوبی دارای بوهایی هستند که می تواند بر طعم چای تأثیر بگذارد. بنابراین، قوطی قلع با درب دولایه هوابند بهترین وسیله برای نگهداری چای است.
قوطی سرامیکی چای با درب بامبو و یا ظروف چای از جنس استنلس استیل با درب دولایه هوابند انتخابهای خوبی برای حفظ طراوت عطر و طعم چای است. همانطور که گفتیم ظروفی که از قرار گرفتن چای خشک در معرض رطوبت، نور و اکسیژن هوا جلوگیری کنند، انتخاب درستی برای نگهداری چای هستند. در مورد ظروف پلاستیکی باید توجه داشت که چای به سرعت بوی پلاستیک را به خود جذب می کند. لذا باید قبل از استفاده از جنس پلاستیک استفاده شده در تهیه ظرف و بی بو بودن آن مطمئن شویم.
چای را در فضای تاریک و خنک نگهداری کنید.
نور و اشعه ماوراء بنفش چای را خیلی سریع تجزیه می کند. چای باید همیشه دور از نور مستقیم و گرما نگهداری شود. نور می تواند بر تازگی طعم چای تأثیر بگذارد و گرما طعم آن را کاهش دهد. به همین دلیل نباید چای خود را در نزدیکی پنجره یا وسایل گرمایشی (مانند اجاق گاز و مایکروویو) نگهداری کنیم. یکی از بهترین مکان‌ها برای نگهداری چای به‌منظور خنک ماندن و دور از نور، کمد یا انباری دربسته است. در غیر اینصورت حتما باید از ظروف مات برای نگهداری چای استفاده نماییم.
ظروف شیشه ای شاید ظاهر زیباتری از چای را در آشپزخانه به نمایش بگذارند ولی این نوع ظروف نور را از خود عبور می‌دهند. بنابراین روش مناسبی برای نگهداری طولانی مدت چای نیستند.
چای را از بوهای تند دور نگه دارید.
چای به راحتی می تواند هر بویی را از اطراف خود جذب کند. بنابراین، از نگهداری چای در نزدیکی چیزهایی مانند قهوه، گیاهان معطر و ادویه جات جدا پرهیز کنید.
نگهداری چای در کمد یا انباری ممکن است راه حل خوبی برای دور نگه داشتن چای از نور باشد، ولی باید به مواد اطراف چای هم توجه داشته باشیم که عطر و بوی قوی به محیط اطراف ساطع نکنند.
چای را خشک و دور از رطوبت نگهداری کنید.
چای باید تا زمان مصرف کاملا خشک نگهداری شود زیرا هر نوع رطوبتی می تواند آن را خراب کند و از طعم و عطر آن بکاهد. اولین زمان مجاز برای ارتباط چای با رطوبت وقتی است که در حال خیساندن برای پیش گرم کردن و دم کردن آن باشیم. دلیل اینکه یخچال یا فریزر محل مناسبی برای نگهداری چای خشک نیست نیز همین است. فرآیند تراکم و سرمایش درون یخچال باعث ایجاد رطوبت می شود که چای به راحتی می تواند آن را جذب کند و گذشته از کاهش کیفیت عطر و طعم، ارزش غذایی خود را نیز تا مقدار زیادی از دست بدهد.
کانینگهام معتقد است که برگ‌های خشک چای تنها بین 3 تا 5 درصد رطوبت دارند، که از فاسد شدن آن‌ها مانند غذای تازه در هنگام خشک شدن جلوگیری می‌کند. از آنجایی که چای خیلی خوب خشک شده است، جاذب خوبی برای رطوبت است و اگر در یک محیط مرطوب نگهداری شود، مانند یک تکه اسفنج به راحتی آب را جذب می‌کند. به همین دلیل است که نگهداری چای در یک ظرف تمیز، خشک و بدون هوا برای جلوگیری از جذب رطوبت اضافی بسیار مهم است.
چای تازه را در مقادیر کمتر خریداری کنید.
بهتر است چای مصرفی سالانه ی خود را به صورت هم زمان و در ابتدای بهار خریداری نمایید تا هم از طراوت آن مطمین تر باشید و هم به شرایط نگهداری آن مطمین باشید. چای های مختلف را به مقدار زیاد با همدیگر مخلوط نکنید و در صورت تمایل در هنگام مصرف، فقط به مقدار مورد نیاز خود چای شکسته و قلم را مخلوط نمایید.
با چای تاریخ مصرف گذشته چه کنیم؟
چای تاریخ گذشته طعم خود را از دست خواهد داد ولی با برشته کردن مجدد آن روی گاز می توانید کمی از این طعم را برگردانید و جان تازه‌ای به آن بدهید. این روش به کسانی که به طعم چای حساسند توصیه نمی شود و بهتر است از چای تاریخ گذشته به عنوان کمپوست و کود برای گیاهان استفاده کنیم یا از چای دم کرده برای آبیاری گیاهان برای رساندن کمی نیتروژن اضافی استفاده کنید. همچنین می توانید از برگ های چای برای رنگ آمیزی پارچه یا حتی آبرنگ استفاده کنید.
در پایان
برای تازه نگه داشتن چای، باید از آن در برابر هوا، گرما، نور، بو و رطوبت محافظت کنیم. پس چای را در یک ظرف دربسته و در مکانی خنک و تاریک قرار دهیم. باید از نگهداری چای در نزدیکی هر منبع گرمایی مانند اجاق گاز یا پنجره آفتاب گیر خودداری کنیم.