مراسم سرو چای در چین

زمان مطالعه: 6 دقیقه

✅ بررسی مراسم سرو چای در چین

 

مراسم سرو چای در چین از چه تاریخی رواج یافته است؟ آیا این آداب در مناطق مختلف متفاوت است؟ ضربه انگشت خم شده یا Finger kowtow چیست و چگونه به وجود آمده است؟ در این مقاله به بررسی آداب و مراسم سرو چای که بخش جدایی ناپذیری از تاریخ، فرهنگ و شیوه زندگی چینی ها هستند، اشاره می‌کنیم.

چای و فرهنگ

چای، در طول پنج هزار سال به بخشی جدایی ناپذیر از سبک زندگی در فرهنگ های مختلف تبدیل شده است. از راهبان بودایی گرفته تا امپراتوران قدرتمند، برگ چای بی ادعا همیشه با صلح و آرامش، سَبک و پیچیدگی، و مذهب و آیین ها همراه بوده است. از چینی‌ها تا ژاپنی‌ها و از روس‌ها تا انگلیسی‌ها، به هر جایی که چای سفر کرده است، میراث فرهنگی غنی از سنت‌ها، آیین‌ها و مراسم را به وجود آورده است.

 

 

بسیاری از ما در مورد آداب چای عصرانه غربی چیزهای زیادی شنیده ایم، اما کمتر با آداب سرو چای در چین آشنا هستیم. چین کشوری است با تمدن دیرینه و به عنوان سرزمین تشریفات و آراستگی شناخته شده است. بدون اغراق در اکثر قریب به اتفاق مهمانی ها در چین، چای سرو می شود. چای به عنوان یک وسیله مهم آداب معاشرت، نقش مهمی در روابط بین فردی در چین ایفا می کند. دانستن آداب چای، مودب بودن و احترام گذاشتن به هنگام نوشیدن چای در چایخانه چینی نه تنها می تواند نشان دهنده تزکیه نفس خوب شما باشد، بلکه لذت و آرامش را برای شما به ارمغان می آورد.

چای در قله های عرفان

چای تنها نوشیدنی در جهان است که از مزایای عملکردی خود به عنوان نوشیدنی فراتر رفته است. در طول قرن ها، قامت چای به ارتفاعات عرفانی توسط سنت‌های جاودانه و آیین‌های همیشگی آن ارتقا یافته است. این سنت‌ها و آیین‌ها هستند که فرهنگ منحصربه‌فردی از چای را با محوریت مراسم ایجاد کرده‌اند که امروزه هر چند به صورت معمول کمرنگ تر شده اند ولی هنوز نیز مانند قرن‌ها پیش مورد احترام و تکریم هستند.

 

مراسم سرو چای در چین

آداب سرو چای در چین یکی از آداب سنتی است که سابقه ای بیش از 3000 سال دارد. از زمان سلسله ژو، چای به عنوان هدیه بین دوستان و اقوام و برای ادای احترام به سلطنت استفاده می شده است.

مردم هان، مردم مغولستان و سایر اقلیت های قومی در چین آداب سرو چای مربوط به خود را دارند ولی آداب سرو چای مردم هان سابقه ای طولانی تر دارد.

در فرهنگ چینی، چای نمادی از احترام، عذرخواهی و قدردانی است. وقتی نسل جوان به نسل بزرگتر چای می دهند یا آنها را به چایخانه می برند، نشان دهنده احترام است. تقدیم چای به کسی که مورد ظلم واقع شده است، نشان دهنده عذرخواهی خالصانه است. در طول یک عروسی، عروس و داماد به عنوان بخشی از مراسم عروسی، برای تشکر و قدردانی به والدین خود چای می دهند.

سرو چای در چین یک رسم قدیمی است. طبق فرهنگ سنتی چین، صرف نظر از اینکه در کجا باشد، سرو چای باید با آداب چای مرتبط باشد. پذیرایی از مهمانان با چای یکی از آداب روزمره در زندگی خانوادگی و حتی اجتماعی در چین باستان و کنونی محسوب می شود. به قول گفته مشهور چینی «فنجان پر شراب اما نصف فنجان چای» نشان دهنده ارزش وصف ناشدنی چای در این فرهنگ کهن است.

 

انواع مراسم سرو چای در چین

مراسم سرو چای از مکانی به مکان دیگر و قومی به قوم دیگر در بین اقلیتهای چینی متفاوت است، مانند چای چی جیا، چای یوان بائو، چا دائو (راه چای)، چای کنگ فو و غیره. در زیر به توضیح مختصری از هر کدام می پردازیم.

مراسم سرو چای گونگفو در چین

مراسم چای گونگ فو که به نام مراسم چای کونگ فو نیز شناخته می شود، مشهورترین و محبوب ترین مراسم چای چینی است. در سلسله سونگ (960-1279) در منطقه چاوشان در استان گوانگدونگ آغاز شد.

گونگ فو به معنای هنر انجام کاری خوب است. در قلب مراسم چای گونگفو استفاده صحیح از ظروف چای و درست کردن دقیق چای است.

در مقاله ای جداگانه به جزئیات طرز تهیه، رفتار میزبان و مهمان؛ و آداب و باید و نبایدهای مراسم چای گونگ فو در چین پرداخته ایم.

چا دائو Cha Dao

ریشه چا دائو را می توان به سلسله تانگ رساند. مراسم چای بخشی جدایی ناپذیر از چا دائو است. در قرن هشتم پس از میلاد زمانی که تائو لو یو رساله خود (چا چینگ یا کلاسیک چای) را در مورد چای نوشت، با دقت مجموعه ای از 24 ابزار را برای تهیه چای توصیف کرد. مردم با استفاده از ظروف و تجهیزات مناسب چای، به جای پختن یا جوشاندن برگ های چای، شروع به تهیه چای به روش لو یو کردند. برخی معتقدند که این کتاب، خاستگاه مراسم مختلف چای چینی است که امروزه با آن آشنا هستیم.

 

مراسم سرو چای وو وُآ (无我) Wu-Wo در چین

مفهومی نسبتاً جدید که حدود 300 سال پیش در سلسله مینگ آغاز شد، Wu-Wo از کلمه سانسکریت باستانی به معنای «بدون خود» گرفته شده است.

در این مراسم تمامی شرکت‌کنندگان ظروف چای خود را شامل قوری چای، برگ‌های چای، فنجان‌های چای و غیره می‌آورند. هر نفر جداگانه چای درست می کند و برای سه نفر در سمت چپ خود سرو می کند. چندین دور سرو می شود و در پایان شرکت کنندگان ظروف چای خود را جمع کرده و مراسم به پایان می رسد.

جینگ چا یا مراسم چای عروسی

سرو چای برای خانواده داماد یکی از رسوم رسمی و سنتی عروسی چینی است. زن و شوهر تازه ازدواج کرده به پدر و مادر داماد چای تعارف می کنند و آنها را مادر و پدر خطاب می کنند که به معنای استقبال رسمی و تبدیل شدن به عضوی از خانواده است. به نوبه خود، پدر و مادرها به عنوان آغازی خوش، پاکت های قرمز با پول به آنها می دهند. در جینگ چا، ست های چای باید قرمز با الگوهای فرخنده باشد.

 

مسابقه توچا یا چای

در طول سلسله سونگ (960-1279)، توچا یک مسابقه یا بازی محبوب بود که در آن دانشمندان مشهور، متخصصان و اساتید چای در یک چایخانه جمع می شدند. چای خانه توچا معمولاً دو طبقه بود و مهمانان به طبقه دوم دعوت می شدند.

آنها به طور کلی ده فنجان چای از چهار نوع مختلف می نوشیدند و سپس سعی می کردند جزئیات دقیقی مانند منطقه رشد، فصل چیدن، تکنیک تولید و سایر پیچیدگی های چای را بررسی و شناسایی کنند. به برنده توچا جوایز و هدایای متعددی اهدا می شد.

یکی از مواردی که در همه انواع سرو چای باید رعایت شود، قدردانی از میزبان و چای است. ژست رسمی و استاندارد تشکر این است که بایستند، مردان مشت‌ چپ را در دست راست بگیرند و زنان کف دست‌ها را کنار هم بگذارند، تعظیم کنند و بنشینند. امروزه مهمان ها به جای تعظیم با ضربه انگشت (Finger Kowtow) از میزبان تشکر کنند.

فینگر کوتو یا Finger Kowtow

فینگر کوتوکه با نام دیگر ضربه ی انگشت شناخته می شود، مراسمی است که به عنوان سپاسگزاری خاموش از شخصی که چای را سرو می کند انجام می شود.

طبق یک افسانه چینی، امپراتور کیان لونگ از سلسله چینگ به طور ناشناس به مناطق مختلف کشور سفر می کرد. در سفر به جنوب با همراهانش به چایخانه ای می رود و صاحب چایخانه از یک قوری بلند استفاده می کرد. وی آب را در سه فراز و نشیب با ریتم بدون اینکه قطره ای بریزد، در فنجان ریخت تا یک فنجان چای درست کند.

 

 

امپراتور کیان لونگ تحت تأثیر قرار گرفت، اما نمی دانست که «این حرکت به چه معناست؟ امپراتور معنای این حرکت را پرسید. صاحب چایخانه لبخندی زد و گفت: این سنت چایخانه ما به نام «سه نوک ققنوس» است. امپراتور کیان لونگ با شنیدن این جمله، قوری بلند را به دست گرفت و سعی کرد همین کار را انجام دهد ولی جامی که پر کرد متعلق به خدمتکارش بود.

خدمتکارش باید برای این افتخار بزرگ به زانو در می آمد و تعظیم می کرد ولی با این کار هویت امپراطور آشکار می شد. خدمتکار با ذکاوت سه انگشت خود را خم کرد و سه بار روی میز زد که گویی سه بار زانو زده و در مقابل امپراتور خم می شود و سرش را به زمین می رساند. امروزه Finger Kowtow جای تعظیم  را گرفته است. مهمانان فقط دو یا سه انگشت خود را روی میز می زنند تا در سکوت از کسی که چای را ریخته تشکر کنند.

 

برای خرید چای طبیعی و ایرانی بارمبو اینجا کلیک کنید.